پکیج آموزشی مولودی خوانی

در این پست که با عنوان پکیج آموزشی مولودی خوانی برای شما مداحان و ستایش گران اهل بیت علیه سلام قرار داده‌ایم قست داریم شما را با اصول اصلی مولودی خوانی در عیاد معصومین (ع) آشنا کنیم پس تا آخر مطلب همراه یاس کبود باشید.

به قلم و کلام دکتر محمد فراهانی

هزینه دوره = رایگان = ارسال برای علاقمندان

پادکست و ویس های پکیج آموزشی مولودی خوانی به کلام دکتر محمد فراهانی

مقدمه پکیج آموزشی مولودی خوانی

حکم شرعی کف زدن

در محافلي كه به مناسبت ولادت يكي از معصومين (ع) و يا عيدي از اعياد تشيع برگزار مي گردد، ذاكرين اهلبيت(ع) با روشي مسرّت بخش به انجام مراسم مي پردازند.

طبیعتاًَ در این محافل بایستی با استفاده از مظاهر مباح شادی برای شاد برگزار کردن مجلس استفاده نماییم و از دچارشدن به حواشی لغو و خدای نکرده مکروه و حرام بپرهیزیم.

یکی از ابزار شادی که در محافل مولودی به کار می رود، کف زدن است، که اگر به صورت لهوی و مناسب مجالس لهو و لعب انجام شود و انسان را از یاد خدا غافل کند، جایز نیست ؛ و باید دقت کنیم که باعث غفلت از صلوات نشود؛ چنانکه حضرت آیت الله سیستانی می فرماید: «باید سعی شود در مجالس مذهبی (کف زدن) جای صلوات را نگیرد.»

در ضمن در مساجد و حسینیه ها، برگزاری مجالس با صلوات بهتر از کف زدن است چنانکه حضرت آیت الله مکارم شیرازی می فرمایند: «(کف زدن) در مساجد و حسینیه ها ترک شود.»

البته به نظر می رسد(کف زدن در محافل شادی) با رعایت اصول، جزء امور مباح باشد، چرا که من باب مثال در فتوای مقام معظم رهبری آمده است: «در مجالس مذهبی و اعیاد بهتر است با اذکار شریفة صلوات و امثال آن مجلس را گرم کنند.» که از این فتوا عدم جواز کف زدن استنباط نمی شود.

و یا حضرت آیت الله فاضل لنکرانی می فرمایند: «کف زدن در اماکن مذهبی و در مجالس مربوط به اهل بیت(ع) در صورتی که هتک تلقی گردد جایز نیست و همینطور است سوت زدن و هورا کشیدن.» که طبق این فتوا عدم جواز در صورتی است که کف زدن هتک تلقی شود، که غالبا در محافل مذهبی این حالت به وجود نمی آید.

البته ناگفته نماند برخی از مراجع در کل کف زدن را جایز ندانسته اند که بایستی مقلِّدین این مراجع عظام نسبت به ترک این عمل دقت فرمایند. مثلا حضرت آیت الله وحید خراسانی می فرمایند: «کف زدن در مجالس طرب و شادی حتی در مجالس موالید ائمه علیهم السلام بنابر احتیاط واجب جایز نیست.»

جمع بندی: به عنوان جمع بندی باید بگوییم، هر فرد ملزم به تبعیت از مرجع خویش می باشد و بایستی با توجه به فتوای او عمل کند، و چون استنباط کلی ما در موضوع کف زدن مباح بودن آن با رعایت اصول و شرایط می باشد، فلذا نبایست قشر جوان را به بهانه عمل به کار بهتر از این امر منع کرد ؛ چراکه به صرف بهتر بودن عملی نمی توان کسی را بدان مجبور ساخت و به جوانان بگوییم چون نماز شب از خواب بهتر است، حتما بایستی نماز شب بخوانید… در ضمن منافاتی ندارد که در محافل شادی با رعایت اصول و دچار لهو نشدن کف بزنیم و صلوات هم که کار بهتر است جایگاه خود را داشته باشد.

نحوه شروع مولودی

  چهارچوب كلي مجالس مولودی و اعیاد در پکیج آموزشی مولودی خوانی در محافل شادي کلیت برنامه داراي چارچوبي است كه معمولا به شرح زیر برگزار می گردد ؛ لازم به ذکر است، این چهارچوب روش کلی جاری است که ممکن است استثنائاتی داشته باشد و به اصطلاح ما وحی منزل نیست.   1. بسم الله و جملات عربي شروع مجلس؛ 2. توسل و عرض ادب به امام زمان(عج)؛ 3. شعر مناسبت؛ 4. شرح عيد؛ 5. سرود و شور؛ 6. دعا ومناجات پايان مجلس؛   1. بسم الله و جملات عربي شروع مجلس طبیعتا مجلس بایستی با نام و یاد خدا آغاز شود تا ثمربخش باشد، پس از بسم الله گاهی جملات عربی ارئه می شود که می تواند عرض ادب به ساحت مقدس آل الله باشد و یا عبارات مناجاتی و… نمونه: بسم الله الرحمن الرحيم أللهُمَّ صَلِّ عَلي فاطِمَةَ وَ أَبيها و بَعْلِها و بَنيها وَ السِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فيها بِعَدَدِ ما أحاطَ بِهِ عِلْمُک.  

نكات قابل ذكر:

• بعد از بسم الله و قبل از شروع جملات عربي از مستمع چند صلوات بگيريد تا جو مجلس متعادلتر شود. • اين قسمت بايد با توجّه به زمان در اختيار انتخاب شود و در صورتيكه زمان محدود است(محافل سنتي) به بسم الله و يك جمله مختصر اكتفا شود. • جملات عربي ابتدايي را حتي المقدور دكلمه اي و بدون آهنگ و سبك بخوانيد ؛ چراكه با آهنگ خواندن گاهي ايجاد حزن مي كند. • جملات عربی از جهت تحریر و کشش خیلی کشیده نشود.

برای استفاده از فهرست پکیج آموزشی مولودی خوانی در کانال ایتا ما اینجا کلیک کنید.

عرض ادب به امام زمان(عج)

با توجه به اینکه هر تفضلی که قرار است به ما برسد از مسیر حضرت مهدی(عج) است و امام زمان و قطب دایره امکان ـ که معرفت و انتظار ظهورشان رأس امور ماست ـ آن حضرت می باشند، بهتر است حسن ابتدا و حسن ختام مجالس ما با توسل و عرض ادب به ایشان صورت بگیرد.
نکته قابل ذکر اینکه در محافل شادي توسل شعري به امام زمان(عج) مرسوم نيست و عرض ادب در حد عبارات مذكور در نمونه هاي ذيل، كفايت مي كند. نمونه1: اللهم كن لوليك …
نمونه2: يا رَبَّ الْحُسَيْن بِحَقِّ الْحُسَيْن إشْفِ صَدْرَ الْحُسَيْن بِظُهورِالْحُجَّه
نمونه3: يا أَيُّهَا الْعَزيزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ وَ جِئْنا بِبِضاعَةٍ مُزْجاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَ تصَدَّقْ عَلَيْنا إِنَّ اللَّهَ يَجْزِي الْمُتَصَدِّقين  

1.  شعر مناسبت

  پس از توسل و عرض ادب به امام زمان(عج)، شعر مرتبط با مناسبت شادي ارائه مي گردد ؛ که در محافل شادی بسیار حائذ اهمیت است و محوریت کار معرفتی مجلس را به دوش می کشد. این یکی از مهم ترین قسمت های پکیج آموزشی مولودی خوانی است، با توجه به مناسبت از چهار نوع شعر مي توانيد در اين قسمت استفاده نمایید:  

الف) اشعار توصیفی

  در این اشعار شاعر صرفاً به شرح عيد و حال و هوای آن و اتفاقاتی که در آن شب رخ می دهد مي پردازد و حالت زمین و زمان و موجودات را در بیانی شاعرانه به تصویر می کشد؛  

نمونه: ميلاد حضرت علی (ع)

  هستی امشب تا سحر اختر شماری می کند خواب هم در دیده ها شب زنده داری می کند باد اعجاز نسیم نو بهاری میکند خاک را از اشک خود مُشک تتاری میکند چاه زمزم اشک شوق از دیده جاری میکند کعبه چشمش در ره است و بیقراری میکند چشم بگشوده که صاحب خانه آید در حرم باغبان روح با ریحانه آید در حرم  

ب) اشعار توصیفی مدحی

در این اشعار شاعر علاوه بر شرح عيد و حال و هوای آن و اتفاقاتی که در آن شب رخ می دهد، به مدح و ستایش معصوم مربوط به عید می پردازد. نمونه: در ولادت حضرت زهرا (س)
الا مکه امشب چه زیبا شدی
چو روی محمد دل‌آرا شدی
به چشم پیمبر به چشم علی
بهشت خدای تعالی شدی
در و دشت و کوهت دل‌آرا شده
کـه چشمت قدمگـاه زهرا شده
خدیجه زهی دختر آورده‌ای
سراپای پیغمبر آورده‌ای
شگفتا که بهر رسول‌خدا
نه دختر فقط، مادر آورده‌ای
چه قابل سر ما فدایش شود
پـدر گفـت بابا فدایش شود  

ج) اشعار توصیفی مدحي گریزی

در این اشعار شاعر علاوه بر شرح عيد و مدح و ستایش معصوم مربوط به عید، اشاره مختصري به مرثيه می نماید. نمونه:ميلاد امام حسین(ع)
بوی گل از سپیده می آید
اشگ شوقم زدیده می آید
همه سیّاره گان همه افلاک
تا سحر سجده می برند به خاک
آیه ی نور زینت فلک است
سوره ی فجر بر لب مَلَک است
نه فلک باغ نرگس اند امشب
اختران ماه مجلس اند امشب
انبیا اشگ شوق می بارند
همه سوی مدینه رو آرند
شب جشن و سرورِ خلق و خداست
شب میلاد سیّد الشّهداست
شجر طور اهل بیت است این
سوره ی نور اهل بیت است این
مهر او تا ابد به ذمّه ی ماست
بعد حیدر ابوالائمّه ی ماست
مصحف اولیاست اعضایش
بوسه گاه نبی سرا پایش
به چه خوش گفت سیّد الکونین
که حسین از من است و من زحسین
وجه او وجه کبریای من است
خون او عّلت بقای من است
فُلک دین را نجات داد حسین
به محمّد (ص) حیات داد حسین
لب خشک اش حیاتِ آب بود
بعد حیدر ابوتراب بود
مصحف کلّ انبیا بدنش
صلوات خدا به زخم تنش  

د) اشعار مدحي گریزی

  در این اشعار شاعر علاوه اشاره خاصی به عید ندارد بلکه شعر را با مدح و ستایش معصوم مربوطه آغاز می نماید، و در نهایت اشاره مختصري به مرثيه می نماید. نمونه: حضرت زینب (س)   ای مادر صبر و دختر زهرا مرآت ز پای تا سر زهرا در عز و وقار حیدرِ حیدر در قدر و جلال کوثر زهرا رخسار تو در برابر مادر چون آینه در برابر زهرا تـو زینت امـی و ابـی زینب در بین دو ماه، کوکبی زینب ای چشم محمّد و علی سویت قرآن حسین مصحف رویت زیبد که سر حسین در هر گام گردد سر نیزه‌ها ثناگویت با آنکه خمیده قامتت از غم یک دم نفتاد خم به ابرویت هم رشتۀ خصم را گسستی تو هم پشـت یزید را شکستی تو  

نکات مهم شعرخوانی در اعیاد

• شعر انتخابی محافل مولودی باید سطح بالایی از جهت محتوا، قالب، عبارات، ترکیبات، صنایع ادبی و … داشته باشد و در کل تلفیقی از شاه بیتها باشد والا تأثیر چندانی نخواهد گذاشت.
• در محافل مولودي حتماً ذيل برخي از اشعار مدحي، به عنوان تفسير شعر، آيات و روايات مربوطه را ذکر كنيد تا مستمع بداند اين مفاهيم قول شاعر نيست بلکه مبناي قرآني، روايي و تاريخي دارد.
• هنگام خواندن اشعار از كشش زياد مصوتها و تحريرهاي طولاني پرهيز كنيد و سعي كنيد عبارات و تركيبها را پشت سرهم و سلسله وار بخوانيد كه اين موضوع باعث شادتر شدن خواندن مي گردد.
• خواندن روضه و اصطلاحا نمك پاشي در محافل شادي اصل نيست، بلكه اگر مستمع در اشعار توصيفي و مدحي، حال خوشي پيدا كرد، به روضه هاي احساسي مرتبط، اشاره مختصري مي شود والا خواندن روضه ـ مخصوصا روضه هاي سنگين ـ در اين محافل جايي ندارد.
• با توجه به محوریت شعر در محافل مولودی معمولا تعداد ابیات مورد استفاده بیش از محافل روضه است.
• هر چه طول مصراع اشعار منتخب کمتر باشد تأثیرگذاری بر مستمع و پیاده کردن شعر آسان تر خواهد بود.
• به تنوع قافیه در اشعار منتخب دقت داشته باشید، چراکه به نوعی یکنواختی را از مجلس دور می کند، معمولا قالبهایی چون قصیده و غزل دارای تنوع قافیه چندانی نیستند اما قالبهایی چون مثنوی که هر بیت قافیه ای جداگانه دارد و یا مسمط که هر کدام از رشته های آن دارای قافیه هایی مجزاست و یا ترجیع بند و ترکیب بند که هر بند مستقلا دارای قافیه هایی جداگانه است، برای محافل مولودی مناسبتر به نظر می رسد.
• بهتر است در این بخش یک قالب شعری با تعداد ابیات مناسب وقت و شرایط مستمع انتخاب شود و ارائه گردد، اما اگر خواستید از دو قالب شعری مجزا استفاده کنید، ابتدا از اشعار متوسط تر استفاده کنید و مجلس را با شعری که سطح عالی دارد ادامه دهید و به پایان برسانید چراکه در غیر اینصورت، شعری که دارای سطح پایینتر است پس از شعر سطح بالاتر تأثیر چندانی نخواهد گذاشت و مجلس شما با سستی به پایان خواهد رسید.
• بعضی از ابیات شعر انتخابی باید با توجه به شرایط و زمان، هنگام خواندن حذف شود، گاهی وقت نیست همه ابیات خوانده شود و گاهی هم مستمع خاصی، توان هضم بعضی از اشعار را چه از جهت ادبی و یا اعتقادی و عشقی ندارد .
• لازم نیست تمام شعری که در جزوه ای و یا کتابی آمده است خوانده شود، بلکه گاهی برخی ابیات را باید حذف کرد، این حذف می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، ازجمله: ابهام در محتوا، ابهام در لفظ، زیبا نبودن، شبهه اعتقادی و …  

4. شرح عيد

  در بين شعر و يا انتهاي آن، بايستي اشاره اي به جريان ولادت و يا عيد صورت بگيرد تا تأثيرگذاري و بهره برداري از مناسبت به وجه احسن انجام شود. این شرح عید از جهتی می تواند معرفت مستمع به اهل بیت(ع) را افزایش دهد و از جهتی نیز به عنوان الگو دادن به مستمع مورد استفاده قرار بگیرد.   نمونه شرح عید ولادت حضرت زهرا(س): همه زنهاي قريش خانم حضرت خديجه رو تنها گذاشتند، وقتي پيغام بردند گفتند ما به تو گفتيم با پيغمبر (ص) با  محمد (ص) يتيم ازدواج نكن حالا بايد تنها باشي، درد زايمان او را فرا گرفته، دل نگرانه، هيچ كسي كمكش نيومده، يه مرتبه ديد چهار خانم بلند بالا وارد حجره خديجه شدند، اول ترسيد، خانم حضرت ساره عرضه داشت خديجه جان نترس، من ساره ام، اين آسيه است، او مريمه، او كلثوم خواهر موساست، ما اومديم كمكت كنيم، يكي مقابل، يكي بالاي سر، يكي سمت راست، يكي سمت چپ، همه آماده خدمتند، بي بي حضرت زهرا سلام الله عليها به دنيا اومد، ده تا از حور العين هم وارد خانه خديجه شدند، جام هايي پر از آب كوثر آماده ،همه مي خوان خدمت  بكنند، نوزاد رو گرفتند از مادر، با آب كوثر شست و شو دادند، دو پارچه سپيد، روايت نوشته سپيدتر از شير، خوشبوتر از مشك و عنبر يكي به بدن اين طفل پيچيدند، يكي روي سر اين نوزاد انداختند، يك به يك رو خانم حضرت زهرا (سلام ا… عليها ) سلام داد، بعد شروع كرد شهادتين گفتن، اشهد ان لا اله الا الله، و أنّ ابي سيد الانبياء رسول الله . أنّ بعلي سيد الاوصياء ولي الله…  

5. سرود

شورانگيزترين قسمت محافل شادي بخش سرود و ارجوزه است، اشعار ريتم دار كه با ضرب خوانده مي شود اگر مفهوم حماسي داشته باشد ارجوزه از ماده رجز نام دارد و الا اشعار ريتم دار با ضرب و مفهوم توصیفی، مدحي، حدیث نفس و شادي، سرود مي باشد.
توجّه به چند نکته در این قسمت پکیج آموزشی مولودی خوانی لازم به نظر می رسد:
• استفاده از سبکهايي که از روي الگوهاي مجاز ساخته شده است؛ در این بخش باید دقت نماییم که از روی الگوهای غیر مجاز سبک ساخته نشود که شرعا حرام است، الگوهای غیر مجاز دو حالت دارد: 1. اگر ریتم سبکی مُطرِب و مناسب مجالس لهو و لعب باشد، غیر مجاز محسوب می شود. 2. اگر ریتم سبکی مشکل نداشت اما محتوای آن راجع به عشقهای مجازی و دارای عباراتی تحریک آمیز بود، غیر مجاز محسوب می شود.
• پرهيز از غلو و محتويّات دور از شأن معصومين(ع)؛ یکی از مسائلی که باید در سرودها بدان توجه داشت، توجه به صحت در بعد اعتقادی محتوای اشعار سرود است، خواندن اشعاری که در آن به اهل بیت(ع) نسبت الوهیت داده می شود، اهل بیت(ع) به خدا تشبیه می شوند، برای خدا حد و مرز قائل می شود و … شرعا اشکال دارد و باید به شدت از اینگونه اشعار پرهیز کرد.
• استفاده از سبکهاي جديد و حرکت به سمت سبک سازي ؛ نوآوری و نوگرایی با رعایت اصول و شئون از محمورهای این بخش است، تا با استفاده از ابزارهای مباح بتوانیم هرچه بیشتر قشر جوان را به این محافل جذب نماییم و در ادامه با کسب معرفت و تبلیغ معارف آل الله علیهم صلوات الله، هرچه بیشتر در زمینه سازی ظهور حضرت مهدی(عج) بکوشیم.
برای رسیدن به سبک سازی مقدماتی لازم است که اجمالا بدان می پردازیم و تفصیل آن را به مباحث تخصص آن احاله می نماییم. 1. غنی کردن ذهن از سبکهای مداحی و دستگاههای آواز. 2. شعر گذاری روی بعضی از سبکها. 3. ساختن سبکهای تلفیقی از تلفیق بخشهای چند سرود، که در یک دستگاه هستند و شعر گذاری روی آن. 4. ثبت نواهایی که بعضی مواقع به ذهن می رسد و پردازش آن و ایجاد ترکیب جدید سبکی بر مبنای دستگاههای آواز و شعر گذاری روی آن.  

قسمت پایانی پکیج آموزشی مولودی خوانی

6. مناجات و دعای پایان مجلس

  در پایان محافل شادي معمولا اشعاري مدحي، عاشقانه و حدیث نفس ارائه مي شود و اگر مستمع هنگام حديث نفس، حال خوبي پيدا كرد يك توسل مختصر هم صورت مي گيرد.   نکات قابل ذکر • در این بخش عرض ادب به امام زمان(عج) محور است که بهتر است با اشعاری زمزمه ای و ریتم دار ارائه شود، چراکه خود به خود مستمع را به زمزمه وا می دارد و شور و حالی مناسب دعای پایان مجلس ایجاد می نماید. • در توسل آخر مجلس بهتر است به مناسبت اشاره ای مختصر با محوریت امام زمان(عج) صورت بگیرد. • روضه مورد اشاره در این بخش بهتر است با محتوای روضه های احساسی باشد نه سخت و سنگین. • ریتم و سبک خواندن باید حالت مناجاتی و فرودی داشته باشد و حالت باز کردن گره مرثیه ـ که در محافل بزمی صورت می گیرد ـ و ریتم و سبک صعودی مناسب به نظر نمی رسد.   نکته بسيار مهم ستايشگران بايد پوشه ها و يا فايلهاي کاملاً دسته بندي شده در موضوعات مختلف، تهيّه  نمايند و هنگام مطالعات تحقيقي، کسب تجربه هاي حضوري از اساتيد و … مطالب مرتبط را در پوشه يا فايل مخصوص، به صورت دسته بندي شده قرار دهند تا براي يافتن مطالب مورد نياز، عندالاقتضا، دچار مشکل نشوند.     پایان پکیج آموزشی مولودی خوانی، امیدواریم که با رعایت و انجام درست و اصولی نکات بتوانید یک مداح و مولودی خوان حرفه‌ای و در شن اهل بیت علیه سلام باشید، همچنین از دیگر مقالات ما با کلیک در اینجا دیدن کنید.