پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم

اشعار و روضه ها بخشی از فرهنگ و میراث اسلامی هستند که نه تنها معانی عمیق و زیبایی دارند، بلکه به ما در شناخت خداوند، پیامبران و ائمه معصومین کمک می کنند. اما چگونه می توانیم این گوهرهای ارزشمند را در حافظه خود نگه داریم؟

در این پست وبلاگ، به شما پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم را معرفی می کنیم که با استفاده از روش های علمی و تجربی، شما را قادر می سازد تا با کمترین زمان و سختی، اشعار و روضه های مورد علاقه خود را به خاطر بسپارید. این پکیج شامل فایل های صوتی و متنی است که به صورت گام به گام شما را در فرآیند حفظ کردن راهنمایی می کند.

با خواندن این پست وبلاگ، شما به این توانایی ها دست میابید:

• از فواید حفظ کردن اشعار و روضه ها برای سلامت روحی و ذهنی خود بیاموزید.
• با روش های ساده و کارآمد برای تقویت حافظه آشنا شوید.
• با نکات و ترفندهای حفظ کردن اشعار و روضه ها با تکرار کمتر و یادآوری بیشتر آشنا شوید.
• با چالش های حفظ کردن اشعار و روضه ها و راه حل های آن ها مواجه شوید.
• با نمونه های عملی از اشعار و روضه های مختلف که در پکیج آموزشی قرار دارند، تمرین کنید.

پادکست و صوت های پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم

مقدمه (اهمیت حافظه در مداحی)

نيروي حافظه در خواندن نقش مهمي دارد، زيرا مداح توانا كسي است كه با تكيه بر حافظه و مطالعات قبلي و طراحي مجلس بخواند. كسي كه محفوظات مناسب و لازم را نداشته باشد نمي تواند بر مقتضاي حال بخواند. لذا در اين بخش در مورد حافظه مباحثي را مطرح مي­كنيم.

1ـ بهداشت حافظه

در هنگام كارها و فعاليتهاي ذهني براي سلامت و جلوگيري از فرسودگي حافظه بايد مواردی را رعایت کرد که حاصل آن بهداشت حافظه خواهد بود. این موارد عبارت است از:

الف) تغذيه مناسب

ب) عدم استفاده از دخانيات و مواد مخدر

ج) استراحت

د) اعتماد به حافظه

الف) تغذيه مناسب:

ذهن آدمي مانند ديگر اعضاي بدن براي فعاليتهاي روزانه خود به مواد غذايي و اكسيژن كافي نيازمند است. كلسيم، فسفر و منيزيم سه عنصر اصلي براي حافظه مي­باشد و نيز ويتامينهاي گروه «ب» محاسبات و فعاليتهاي ذهني را آسانتر مي­كنند. شما مي­توانيد از مواد غذايي داراي پروتئين همچون لبنيات، گوشت، جگر سياه، ماهي، تخم مرغ،فندق، گردو، بادام، جوانه گندم (سمنو)، سبزيجات و…؛ براي تقويت و تغذيه حافظه استفاده كنيد.

در فعاليتهاي شديد ذهني بايد از مصرف زياد قند و چربي بپرهيزيد و بطور كلي در نظر داشته باشيد كه پرخوري و معده سنگين، فعاليتهاي ذهني را سست و محدود مي­كند.

ب) عدم استفاده از دخانيات و مواد مخدر:

استفاده از دخانيات (سيگار ، قليان و…) عمل طبيعي سيستم عصبي و حافظه را مختل كرده و اثرات دائمي بر روي حافظه مي­گذارد و موجب خستگي زود رس جسم و روان مي­شود؛ پس حتما باید از آن پرهیز شود.

ج) استراحت:

براي بهتر به خاطر سپردن و بهتر به ياد آوردن، تمركز حواس ضروري است. تقريبا غير ممكن است كه شما در حالت خستگي بتوانيد تمركز حواس داشته باشيد. به طور كلي قبل و بعد از مطالعه و يا كارهاي ذهني بايد مدتي استراحت كرد و نفس عميق كشيد. البته منظور ما از استراحت عبارتست از عدم انجام فعاليتهاي ذهني براي مدتي كوتاه.

فرمول تنفس صحیح برای استراحت

تنفس عميق برای استراحت به صورت صحيح به روش زير مي­باشد:

1. عمل دم را به مدت سه ثانیه انجام دهید.
2. به مدت نه ثانيه هوا را در داخل ريه­ها حبس كنيد.
3. به مدت شش ثانيه هوا را تدريجا از ريه­ها خارج كنيد.

اگر عمل دم سه ثانيه طول بكشد، سه برابر اين مدت يعني نه ثانيه، هوا را در داخل ريه­ها حبس كنيد و سپس دو برابر زمان اوليه يعني شش ثانيه هوا را تدريجا از ريه­ها خارج كنيد.

ممكن است تنفس عميق ابتدا مشكل باشد، ولي به مرور زمان آثار معجزه آساي آن را خواهيد ديد. اثر تنفس صحيح ـ براي حافظه ـ از هر ماده مغذي مفيدي بيشتر است.

د) اعتماد به حافظه:

اساسي ترين عامل حفظ و يادآوري، اعتماد به حافظه است. وقتي شما حافظه خود را ضعيف مي­دانيد به خود تلقين كرده­ايد كه همه چيز را فراموش كنيد.

نکته: برنامه ريزي عصبي كلامي در پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم

امروزه بعضي از روانشناسان بر روي نظريه­اي به نام «برنامه ريزي عصبي كلامي» تأكيد دارند. طبق اين نظريه آنچه را كه ما به زبان مي آوريم. همان را به عصب خود فرمان مي­دهيم.يعني وقتي شخص مي­گويد:«حافظه من ضعيف است» و يا «هر چه مي­خوانم نمي­فهمم» شخص به مغز خود فرمان مي­دهد كه همه چيز را فراموش كند و …از طرف ديگر اگر به حافظه اعتماد كنيد، حافظه خود را مجبور مي­كنيد كه همه چيز را به خاطر داشته باشد. حافظه را تحقير نكنيد، بلكه آن را تقويت كرده و به اطاعت واداريد.

همچنین از «پکیج آموزشی راه های کسب اعتماد به نفس در مداحی» هم دیدن کنید.

2- روشهای حفظ کردن

یکی از مسائلی که علاقمندان به عرصة ستایشگری، در آن اظهار ضعف می نمایند؛ ضعف در حفظ کردن اشعار و به یادسپاری مطالب است. برای حفظ کردن، یادگیری و به خاطر سپردن مطالب راهها و روشهایی هست که با شناخت و استفاده از آنها می توان تا حد زیادی بر این مشکلات غلبه نمود. فلذا در این بخش از بحث، روشهای به یاد سپاری که توسط روانشناسان مورد آزمون و تجربه قرار گرفته، به محضر ذاکرین محترم ارائه می نماییم. روشهای یادسپاری عبارت است از:

الف) تأثير

آيا تاكنون پيش آمده است كه نام و ويژگي­هاي يك ميوه مانند سيب را فراموش كنيد؟ نام يك دستگاه يا يك كلمه علمي را چطور؟وقتي شما چيزي را لمس مي­كنيد، احساسي از اين لمس كردن در شما به وجود آمده است؛ و همچنين هنگامي كه رنگ يك چيز را مي­بينيد و يا صدايي را مي­شنويد، بنابراين خصوصيات مختلف، مثل؛ رنگ، شكل،‌مزه، بو، نام و هر يك، نقاط مختلفي از حافظه را اشغال مي­كند. بدين معني كه خصوصيات مختلف جسمي مانند سيب، نقاط مختلفي از حافظه را اشغال مي­كند. بدين معني كه خصوصيات مختلف سيب در نقاط مختلف حافظه اثر گذاشته و در نتيجه بهتر در خاطر باقي مي­ماند، ولي در مورد كلمات اين طور نيست، به طور مثال يك نام علمي فقط در يك يا دو نقطه از ذهن اثر مي­گذارد و در نتيجه تأثير آن بر روي حافظه كمتر است.

مطابق اصل تأثير هر قدر تأثير موضوعي بر حافظه بيشتر باشد، بهتر به ياد خواهد ماند. با توجه به مطالب ذكر شده، شما مي­توانيد براي بهتر به خاطر سپردن موضوعات و اشعار مورد نظر، تأثير آنها را در ذهن بيشتر كنيد. مثلا سعي كنيد موضوع را مجسم كنيد و در ذهنتان به تصوير بکشيد، آن را از رو بخوانید، صوت آن را بشنوید، متن آن را بنویسید، کلماتش را تلفظ کنید؛ تا محتواي مورد نظرتان در چند نقطه از ذهنتان تأثير بگذارد و بدين طريق حفظ و به يادسپاري آن کامل و دقيق صورت بگيرد.

ب) تداعي «ضبط زنجيره­اي مطالب در حافظه»

قبل از توضيح روش تداعي، ذكر اين نكته ضروري مي­باشد كه مطالب در حافظه به طور زنجيره­اي يا شبكه­اي ثبت و ضبط مي­شوند. يعني به ياد آوردن كلمه يا مطلبي موجب به ياد آوردن كلمه ديگر مي­شود.

در روش تداعي به اين صورت عمل مي­كنيم؛كلمات را به هم ربط داده و در ذهن تجسم مي­كنيم. وقتي كلمه اول را به ياد آورديم، كلمات ديگر سلسله وار به خاطرمان خواهند آمد. اين حالت «ضبط زنجيره­اي مطالب در حافظه» مي­باشد.

اين روش در ابتدا اگرچه وقت گير است اما با چند بار تمرين مي­توانيد در يك لحظه ارتباط دو كلمه را در ذهن تجسم كرده و به خاطر بسپاريد.

ج) تكرار

یکی از روشهای حفظ کردن مطالب روش تكرار است. در این روش با تکرار ، مطلب را آموخته و یا به خاطر می سپاریم.

نکته1: مطلبي را كه فقط با تكرار کردن به خاطر سپرده باشيم زودتر از ياد خواهيم برد.

نکته2: مي­توان با تكرار مطلب حفظ شده در زمانهاي مختلف و با فاصله مناسب، تأثير مطلب و مدت نگهداري آن را در حافظه افزايش دهيم.

روانشناسي به نام ژوست، ثابت كرده است كه اگر متني شش بار پي در پي خوانده شود، ميزان حفظ مطالب بسيار كمتر از آن است كه همان مطلب شش بار با فاصله­ هاي زماني خوانده شود.

بهترین فاصله زمانی بین هربار تکرار مطلب در «پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم»

فاصله زماني مناسب بين هر بار خواندن از ده دقيقه تا شانزده ساعت مي­باشد. لذا تكرار مطالب در فاصله کمتر از ده دقيقه و بیشتر از شانزده ساعت موجب فراموشي بخشي از مطالب مي­شود.

عمل مرور را در زمانهاي مختلف انجام دهيد زيرا كه مرور تأثير مطالب در حافظه را بيشتر مي­كند.

3- نكات مهم در حفظ و حافظه

1. از فشار آوردن به حافظه و متراكم كردن ساعات يادگيري جداً خودداري نماييد و در فعاليتهاي ذهني بين هر سي الي چهل دقيقه يك بار به مدت پنج دقيقه استراحت كنيد و تنفس عميق داشته باشيد.
2. در هنگام مطالعه چند موضوع يا كتاب، بين موضوعات مشابه تداخل و بي نظمي ايجاد مي­شود و اگر بعد از مطالعه در مورد يك موضوع، در مورد موضوع ديگري مطالعه كنيد به حافظه زياد فشار نخواهد آمد و آموخته­هاي شما آسيب نخواهد ديد.
3. ميزان فراموشي حافظه در خواب به مراتب كمتر از بيداري است، بنابراين بعد از آموختن مطالب دشوار، مدتي استراحت مطلوب داشته باشيد.
4. در تقويت حافظه علاقه نقش مهمي را ايفا مي­كند، اگر به موضوع و مطلبي علاقه شديدي داشته باشيد، در به خاطر سپردن آن مشكلي نخواهيد داشت.
5. در به خاطر سپاري، عمل گزينش مطالب را انجام دهيد. يعني سعي در حفظ كردن و يادگيري همه مطالب نداشته باشيد، بلكه فقط مطالب مورد نياز و مهم را به خاطر بسپاريد.
6. در هنگام خستگي و بي حوصلگي از كارهاي ذهني و مطالعه بپرهيزيد، زيرا كه خستگي موجب كم شدن دقت مي­گردد.
7. در هنگام شروع مطالعه، هرگز اين فكر را كه مطلب مشكل و خسته كننده است به خود راه ندهيد.

به خود تلقين كنيد كه قادريد هر مطلبي را خوب فرا بگيريد، زيرا واقعا قادر به انجام اين كار هستيد.

4- يادگيري و يادسپاري

ما سه نوع حافظه داریم: کوتاه مدت، بلند مدت و ناخودآگاه؛ مطالبی که می آموزیم، ابتدا وارد حافظه کوتاه مدت ما می شوند و در صورت استفاده از روشهای یادسپاری، وارد حافظه بلند مدت ما خواهند شد، در غیر این صورت و در صورت عدم به یادسپاری، مطالب وارد حافظه ناخودآگاه ما می شوند.

مرور: مرور مهمترین راه انتقال مطالب از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت است.مطالب ابتدا در حافظه کوتاه مدت ذخیره می شوند و پس از 24 ساعت 80 درصد آن وارد حافظه نا خودآگاه می شود ما باید با رعایت الگوهای یادآوری این مطالب را وارد حافظه بلند مدت نماییم.

الگوي يادآوري:

توصیه ما در «پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم»، ابتدا كل مطلب را بفهميد و سپس كلمات و مطالب كليدي را برداشت نماييد. در هنگام يادداشت برداري چكيده و عصاره متن را به صورت كلمات مهم يادداشت نماييد.

مراحل مرور

بيش از 80% مطالب خوانده شده بعد از 24 ساعت فراموش مي­شوند. مراحل مرور در زمانهاي مختلف كه مانع فراموشي مي­شوند عبارتند از:

الف) مرور بلافاصله

این مرحله در پایان روز یادگیری صورت می گیرد.و نيز در هنگام شب قبل از خواب به مدت كوتاهي (5 الي 10 دقيقه به ازاي هر يك ساعت مطالعه) الگوها را مرور نموده يا از ذهن بگذرانيد.

ب) مرور روز بعد

این مرحله در روز بعد از یادگیری قبل از شروع یادگیری مطالب جدید صورت می گیرد.هر روز ابتدا خلاصه مطالب روز قبل را مرور نموده و بعد به یادگیری مطالب جدید بپردازيد. مرحله دوم مرور ميزان ياد سپاري مطالب را تقريبا 7 الي 10 روز ثابت نگه مي­دارد و بعد از اين مدت در صورت مرور نكردن، آموخته­هاي شما رو به فراموشي خواهند رفت.

ج) مرور يك هفته بعد

يك هفته بعد سومين مرور را انجام دهيد. مرور مرحله سوم آموخته­هاي شما را تقريبا براي يك ماه حفظ مي­كند.در نهایت با تداوم مرور مطالب ملکه ذهن می شود و در حافظه رسوخ پیدا می کند. البته زمان مورد نیاز برای ملکه شدن در افراد متفاوت است.مرور را جزء برنامه روزانه خود قرار دهيد، چرا كه از شما نمي­پرسند چقدر كتاب خوانده­ايد بلكه از شما اطلاعات بيشتر مي خواهند.

5- تمرکز حواس و دقت

تمركز حواس

شرط اول يادگيري در «پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم»، تمركز حواس است. موارد زير در تمركز حواس تأثیر گذار است؛

الف) علاقه

ب) مشخص بودن هدف

ج) شرايط عمومي مناسب

الف) علاقه

داشتن علاقه به كاري كه انجام مي­دهيد، از شرايط اصلي ايجاد تمركز حواس است. با توجه بهارزش و اهميت محتوايي كه در حال يادگيري آن هستيد مي توانيد علاقه خود را به آن افزايش دهيد و بين مطالب و محتويات هم سطح، آنهايي را براي يادگيري انتخاب كنيد كه به آنها علاقه بيشتري داريد.

ب) مشخص بودن هدف

یکی از پارامتر های «پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم» مشخص بودن هدف و اينكه براي چه به يادگيري موضوع مورد نظر مي پردازيد است، از هجوم تفكرات گوناگون در هنگام مطالعه و فعاليت­هاي ذهني جلوگيري مي­كند و تمركز حواس را بالا مي­برد.

ج) شرايط عمومي مناسب

رعايت هر يك از اصول مطالعه در تمركز حواس تأثير بسزايي دارد. رعايت مكان مناسب براي مطالعه، استراحت كافي، عدم خستگي و اضطراب هر يك به نحوي در تمركز حواس مؤثرند.

• دقت

در «پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم» مفهوم دقت را به این شکل خواهید فهمید، از عوامل بسيار مهم در يادگيري، دقت مي باشد؛ اگر هنگام يادگيري دقت به خرج دهيم علاوه براينكه مطالب را بهتر و كاملتر به خاطر مي سپاريم، در زمان و وقت هم صرفه جويي مي شود، چرا كه بسياري از برگشت هاي به مطالب قبل، به خاطر عدم دقت كافي هنگام يادگيري است.

تمرين براي افزايش دقت

• صداي الگوي آموزشي را زياد كرده و با دقت صداي آن را تدريجا كاهش دهيد و رفته رفته صدا را ضعيف تر و ضعيف تر كنيد. در حين آهسته كردن صدا با دقت كامل به آن گوش دهيد به نوعی که مطالب آن را بفهمید. اين تمرين در افزايش دقت مؤثر است.

هنگام شب و قبل از خواب، فعاليت هاي روز گذشته را با تجسم كامل در5 الي 10 دقيقه مجسم كنيد.

در پایان پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم به یک سخن از استاد سازگار درباره حفظ و حافظه میپردازیم:

• بعضی ها فکر می کنند مداحی همین است که یک کاغذی در دست بگیرند و سین سین کنند! نخیر، مرحوم رستم آبادی که از مداح ها بود، درباره خطبه امام سجاد ۴ ساعت  از حفظ خواند.  می گفت زحمتی که در شعر کشیدم اگر در فقه  می کشیدم مرجع شده بودم.

به پایان پکیج آموزشی چگونه اشعار و روضه ها را حفظ کنیم رسیدیم و امید واریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد، از شما درخواست داریم که «با کلیک در اینجا» از دیگر پکیج های آموزشی ما دیدن کنید.